Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği (GTBD) olarak Nielsen ile birlikte gerçekleştirdiğimiz “Gıda Takviyesi Kullanımı ve Beslenme Alışkanlıkları Ölçümü” anketi Covid-19 sürecinde gıda takviyeleri kullanımının arttığını ortaya koydu. Ankete katılanların yüzde 71’i Covid-19 döneminde bağışıklığını artırmak için gıda takviyesi kullandığını belirtirken; yüzde 37’si bu dönemde gıda takviyelerine daha fazla güvendiğini söyledi.
Türkiye’deki gıda takviyesi kullanımı, Covid-19 döneminde gıda takviyesi kullanımı ve beslenme alışkanlıklarının değişimini ölçmek amacıyla yapılan ankete 18 yaş ve üzeri 600 kadın ve erkek katıldı. Anket, 23-25 Nisan tarihleri arasında İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Bursa, Erzurum, Gaziantep, Kayseri, Malatya, Samsun, Trabzon ve Edirne illerinde yapıldı.
Gıda takviyesi olarak en fazla vitaminler tüketiliyor
Ankete katılanların yüzde 64’ü sağlıklı beslendiğini düşünüyor. Yaş ortalaması yükseldikçe sağlıklı beslendiğini düşünenlerin oranı artıyor. Katılımcıların yüzde 50’si günde üç ana öğün beslendiğini belirtirken, yüzde 62’si ise ara öğün tüketiyor. Ara öğün tüketiminin kadınlarda erkeklerden fazla olduğu görülüyor. Kahvaltı etme oranı kadınlarda erkeklere oranla daha yüksekken, 55 yaş ve üzeri gruptaki katılımcılar, diğer yaş gruplarına kıyasla daha fazla kahvaltı yapıyor.
Katılımcıların yüzde 52’si son 12 ayda gıda takviyesi kullanmış. Gıda takviyesi kullanımı kadınlarda erkeklere oranla daha yüksek. Katılımcıların yüzde 55’i daha çok kış mevsiminde gıda takviyesi kullanıyor. Dört mevsim düzenli gıda takviyesi kullananların oranı ise yüzde 26. Son 12 ayda gıda takviyesi olarak tüketilen gıdaların başında C ve B12 vitaminleri geliyor.
Katılımcıların yüzde 47’si çocuğu için gıda takviyesi kullanırken, yüzde 30’u gıda takviyelerinin çocuğu için sağlıklı olmadığını düşünüyor. Çocuklar için kullanılan gıda takviyelerinde balık yağı (Omega-3) öne çıkıyor. Çocuğu ya da kendisi için gıda takviyesi kullananların %70’i de bağışıklık sistemini güçlendirmesi için kullandığını belirtiyor.
Covid-19 gıda takviyesi kullanımını artırdı
Anketin en dikkat çeken sonucu, koronavirüs pandemisi sürecinde gıda takviyesi kullanımının artması oldu. Katılımcıların yüzde 71’i Covid-19 döneminde bağışıklığını artırmak için gıda takviyesi kullandığını belirtti. Son 12 ay içerisinde gıda takviyesi kullananların yüzde 29’u ise, salgın döneminde daha sık gıda takviyesi aldığını ifade etti. Ankete katılan kişilerin yüzde 37’si de Covid-19 döneminde gıda takviyelerine daha fazla güvendiğini beyan etti.
Bu sonuçlara göre her 4 kişiden 1’i, koronavirüs döneminde bağışıklığını arttırmak için gıda takviyesi kullanıyor. Bu dönemde bağışıklığını arttırmak için gıda takviyesi kullananların oranının kadınlarda erkeklere kıyasla anlamlı oranda daha yüksek olduğu görülüyor. Koronavirüse karşı kullanılan gıda takviyeleri arasında da ilk sırada yine C ve B2 vitaminleri yer alıyor.
Gıda takviyesi kullanımında güçlü referans doktorlar
Anketin diğer bazı sonuçları da şöyle;
- Gıda takviyesi kullananların yüzde 96’sı kullandıkları gıda takviyesinin fonksiyonel bir faydası olduğunu biliyor.
- Katılımcıların yüzde 65’i gıda takviyesi kullanımında doktorları en güçlü referans olarak görüyor. Kadınlar, doktorlardan tavsiye almayı tercih ederken, 18-24 yaş arası katılımcılar reklamları, 35-44 yaş arası katılımcılar da eczacıları referans alıyor.
- Katılımcıların yüzde 93’ü gıda takviyelerinin üzerinde yer alan etiketi okuduğunu belirtirken; ancak 4 kişiden 1’i etiketlerin üzerinde yer alan bilgilerin yeterli olmadığını düşünüyor.
- Katılımcıların yüzde 39’u hükümetin gıda takviyesi ürünleri hakkında gerekli standartları koymadığını; yüzde 46’sı yeterli kontrol ve denetimi yapmadığını düşünüyor.
- Katılımcıların yüzde 74’ü geçtiğimiz yıllarda Ramazan ayında oruç tuttuğunu belirtti. Yüzde 70’i ise bu yıl oruç tuttuğunu kaydetti.
- Katılımcıların yüzde 89’u Whatsapp, yüzde 78’i Instagram, yüzde 77’si Facebook, yüzde 65’i Youtube, yüzde 50’si Twitter kullanıyor.
Gıda takviyesi nedir?
“Takviye edici gıdalar” ya da bilinen adıyla “gıda takviyeleri” 5996 sayılı Kanun kapsamında “normal beslenmeyi takviye etmek amacıyla, vitamin, mineral, protein, karbonhidrat, lif, yağ asidi, amino asit gibi besin öğelerinin veya bunların dışında besleyici veya fizyolojik etkileri bulunan bitki, bitkisel ve hayvansal kaynaklı maddeler, biyoaktif maddeler ve benzeri maddelerin konsantre veya ekstraktlarının tek başına veya karışımlarının, kapsül, tablet, pastil, tek kullanımlık toz paket, sıvı ampul, damlalıklı şişe ve diğer benzeri sıvı veya toz formlarda hazırlanarak günlük alım dozu belirlenmiş ürünler” olarak tanımlanıyor.