L-Arjinin, doğal yolla oluşan bir amino asittir [Tong & Barbul, 2004]. İnsan vücudu bu amino asidi sentezleyebilse de sentezlenen miktar tek başına vücudun ihtiyacını karşılamayabilir. Bu nedenle besinlerle alınan oran, kandaki L-Arjinin düzeyinin temel belirleyicisidir [Appleton, 2002; Wu & Morris, 1998]. L-Arjinin içeren besinler arasında et, buğday, süt, pirinç, mısır, soya ve sert kabuklu yemişler bulunur [Tong & Barbul, 2004].
Vücudumuz, tükettiğimiz besinlerdeki L-Arjinin miktarının yaklaşık yarısını, ağırlıklı olarak arjinaz enziminin yardımıyla hızlıca L-Ornitin’e dönüştürür. L-Arjinin; nitrik oksit (NO), üre ve kreatin üretiminin yanı sıra protein sentezinin de öncül maddesidir. Nitrik oksitin biyolojik öncülü olan L-Arjinin, nitrik oksit üretebildiği için birçok uygulamada kullanılmıştır [Appleton, 2002].
Nitrik oksit, vücutta çeşitli fizyolojik olayların düzenlenmesinde rol alan haberci moleküldür. Örneğin, damar duvarının büyük bir kısmını oluşturan düz kasların rahatlatılması ve trombosit agregasyonunun engellenmesi gibi birçok işlevi bulunmaktadır [Appleton, 2002]. Nitrik oksit, endotel hücrelerinde belli bir enzim yardımıyla L-Arjinin’den sentezlenir [Cylwik, Mogielnicki, & Buczko, 2005]. Vasküler tonusun düzenlenmesi adına vasküler endotelyumdan sürekli bazal nitrik oksit sentezi yapılır. Vasküler endotel hücrelerde üretilen nitrik oksit, vasküler düz kas hücrelerine yayılır ve damar genişlemesine neden olur [Gene, 2009; Gornik & Creager, 2004]; bu durum da, özellikle çalışmakta olan kaslara kan akışını artırır [Ignarro, 2013]. Bu da kanda daha çok oksijen taşınmasını, daha çok besinin iskelet kasına ulaştırılmasını ve kan basıncının azalmasını sağlayarak kas liflerinin onarımına ve laktik asit atımının geliştirilmesine yardımcı olur. Damar genişlemesinin sporculara faydaları arasında, kanda daha çok oksijen taşınması, daha çok besinin iskelet kasına ulaştırılması ve kas liflerinin onarımının hızlanması sayılabilir. Böylelikle sporcunun dayanıklılığı artar [Gene, 2009]. Son araştırmalara göre spor yapan gençlerde endotelyuma dayalı damar genişlemesinde L-Arjinin takviyesinin rolü, gençliğinde spor yapan yetişkinlere kıyasla daha belirgin olarak ortaya çıkmaktadır [Melik, 2017]. Health Canada, L-Arjinin’in nitrik oksit sentezindeki rolü ve nitrik oksitin de vasküler tonustaki rolü nedeniyle “L-Arjinin, stabil kalp ve damar hastalığı olan kişilerin egzersiz kapasitesini mütevazı bir oranda iyileştirebilir” demiştir. [Health Canada, 2010]. Bununla beraber, düşük doz L-Arjinin takviyesinin (günde 2 gram) sporcularda performansı artırdığı görülmüştür [Pahlavani N, 2017]. Faydalarına yönelik farklı görüşler olsa da L-Arjinin’in atletik performansı artırmak için takviye olarak kullanımı giderek artmaktadır [Brooks ve diğerleri, 2016].
References
Appleton, J. (2002). Arginine: Clinical potential of a semi-essential amino. Alternative medicine review : a journal of clinical therapeutic, 7(6), 512-522.
Brooks, J. R., Oketch-Rabah, H., Low Dog, T., Gorecki, D. K., Barrett, M. L., Cantilena, L., . . . Hardy, M. L. (2016). Safety and performance benefits of arginine supplements for military personnel: a systematic review. Nutrition Reviews, 74(11), 708-721.
Cylwik, D., Mogielnicki, A., & Buczko, W. (2005). L-arginine and cardiovascular system. Pharmacological reports : PR, 57(1), 14-22.
Gene, B. (2009). Androgen Alternatives. Smart Supplementation. In. Literature Education Series On Dietary Supplements: Huntington College of Health Sciences.
Gornik, H. L., & Creager, M. A. (2004). Arginine and endothelial and vascular health. The Journal of nutrition, 134(10 Suppl), 2880S-2887S; discussion 2895S.
Health Canada. (2010). L-Arginine. Ottawa, Canada.
Ignarro, L. (2013). Want to Boost Nitric Oxide Levels? Try These Supplements. Cardio Corner with Dr. Ignarro.
Melik Z, et al (2017). L-arginine as dietary supplement for improving microvascular function. Clin Hemorheol Microcirc. 65(3):205-217. doi: 10.3233/CH-16159.
Pahlavani N, et al. (2017). The effect of l-arginine supplementation on body composition and performance in male athletes: a double-blinded randomized clinical trial. Eur J Clin Nutr. 71(4):544-548. doi: 10.1038/ejcn.2016.266. Epub 2017 Jan 25.
Tong, B. C., & Barbul, A. (2004). Cellular and physiological effects of arginine. Mini reviews in medicinal chemistry, 4(8), 823-832.
Wu, G., & Morris, S. M., Jr. (1998). Arginine metabolism: nitric oxide and beyond. The Biochemical journal, 336 ( Pt 1), 1-17.